Endoprotezoplastyka małoinwazyjna stawu biodrowego
Obecnie coraz większą popularność zdobywa metoda endoprotezoplastyki stawu biodrowego techniką małoinwazyjną. Jedyną techniką małoinwazyjną, która nie uszkadza mięśni wokół stawu biodrowego jest tzw. przedni dostęp międzymięśniowy. Dodatkową zaletą tego dostępu jest to, że nieuszkadzane jest też unerwienie okolicznych mięśni, przez co czynność tych mięśni po zabiegu jest lepsza. Wszystkie te zalety umożliwiają szybszą rehabilitację po zabiegu i zmniejszają ryzyko niektórych powikłań.
Daje ono wiele korzyści dla pacjenta:
- Cięcie chirurgiczne jest mniejsze, ok. 2-3 cm większe niż średnica głowy kości udowej i wynosi średnio 7-9 cm.
- Mniejsze jest uszkodzenie okolicznych tkanek w tym mięśni
- Mniejsze krwawienie i ból pooperacyjny
- Mniejsze ryzyko powikłań związanych ze zwichnięciem endoprotezy i mniej restrykcyjne zalecenia pooperacyjne dla pacjenta
- Łatwiejsza ocena długości kończyn, a więc mniejsze ryzyko powstania nierówności długości kończyn po zabiegu
- Krótszy pobyt w szpitalu
- Szybszy powrót do sprawności i aktywności zawodowej
Praktycznie wszystkie przypadki choroby zwyrodnieniowej mogą być operowane tą techniką przez doświadczonego chirurga. Przeciwwskazaniem do tego dostępu są tylko niektóre bardzo ciężkie deformacje biodra lub konieczność wykonania dodatkowych procedur np. usunięcie wcześniej założonego zespolenia.
Endoproteza „na miarę”
- Tradycyjne implanty endoprotez odzwierciedlają tylko pewien zakres najczęstszych kształtów i rozmiarów kości budujących staw.
- Nawet niewielkie zmiany w geometrii stawu mogą mieć znaczny wpływ na jego późniejsze funkcjonowanie.
- Nowe systemy planowania 3D umożliwiają jak najbardziej dokładne dobranie implantu gotowego. Wykonuje się je na postawie wykonanego badania tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego.
- W około 15% przypadków gotowy implant nie jest w stanie dokładnie odtworzyć geometrii stawu i budowy kości – wtedy najlepszym rozwiązaniem jest implant robiony „na miarę” (custom made)
- Implant „na miarę” jest w stanie najlepiej odtworzyć naturalną geometrię stawu, indywidualną dla każdego z nas. Najlepiej też dopasowuje się do kształtu kości, zwiększając optymalną powierzchnię przylegania implantu do kości, co zapewnia najlepszą integrację implantu z kością.
Dla kogo wskazany jest implant „na miarę”?
- Dla pacjentów z dużymi deformacjami stawu i kości.
- W przypadku nietypowych rozmiarów stawu (karłowatość, gigantyzm)
- Dla aktywnych pacjentów, którym zależy na jak najlepszej funkcji stawu i jego długiej żywotności.
Jak wygląda planowanie 3D?
Planowanie 3D czyli HIP PLAN lub KNEE PLAN zaczyna się od wykonania rezonansu magnetycznego w standaryzowanych warunkach z ujęciem stawów biodrowych, kolanowych i skokowych. Szczególnie dokładnie odwzorowany jest chory staw, który będzie poddany zabiegowi. Dzięki temu możemy określić długość obu kończyn, ich oś, dokładną geometrię obu bioder i kolan. Poznajemy dokładną relację poszczególnych stawów względem siebie. Oprócz dokładnego kształtu kości określamy też gęstość poszczególnych obszarów kości, w której mocowany będzie implant. Dzięki temu można tak dobrać kształt implantu, aby jego przyleganie do kości było optymalne, a tym samym najlepsza integracja implantu z kością.
|
|
|
Ryc. 1 – Ocena geometrii obu stawów biodrowych – zaburzenie tej relacji może mieć znaczny wpływ na późniejszą funkcję stawu. |
Ryc. 2 – Ocena długości obu kończyn i ich osi. |
Ryc 3 – Ocena wzajemnych relacji rotacyjnych między stawem biodrowym, kolanowym i skokowym. Prawidłowa relacja rotacyjna jest szczególnie ważna w zapobieganiu zwichnięciu endoprotezy i końcowemu ustawieniu kończyny w prawidłowej rotacji. |
|
|
|
Ryc 4 – Zaplanowany trzpień endoprotezy dokładnie przylega do ścian jamy szpikowej kości udowej. Optymalny rozkład naprężeń w kości. |
Ryc 5 – Zaplanowana panewka i rozkład naprężeń na ścianach kostnych. |
Ryc 6 – Na koniec otrzymujemy gotowy implant „na miarę” (custom made) dla indywidualnego pacjenta wraz z kompletem indywidualnych narzędzi. |
Autor artykułu: Dr n. med. Andrzej Kozłowski - specjalista ortopedii i chirurgii urazowej